Оҕо хаһыатыгар өр сыл үлэлээбит биир үөрүүм – өрөспүүбүлүкэ араас улууһун оҕолорун кытта алтыһыым. Кэнчээри ыччат айар дьоҕурун сайыннарар соруктаах эдэр кэрэспэдьиэннэр сүлүөттэрин элбэхтэ тэрийэрбит. Оннук биир түмсүүбүтүгэр ыраах Мииринэй улууһун Сүлдьүкээр эбэҥки национальнай нэһилиэгиттэн Игорь Данилов диэн олус көхтөөх, тылга тыыппалаах, билиигэ баҕалаах уол тиийэн кэлбитэ. Барыларыттан уһулуччу уолу бары бэлиэтии уонна сөбүлүү көрбүппүт, Далее…

Сэтинньи 14 күнэ. Сарсыарда тураат, бассаабы көрбүтүм, саха дьоно Алампа төрөөбүт күнүнэн эҕэрдэлэһэн ырааппыт. “Киэһэ бириэмийэтин туттарыыга барсыбаккын дуо?” диэн илдьиккэ “Суох, “Биһиги кыһыммыт” диэн киинэ премьератыгар ыҥырбыттара” диэн хоруйдаатым.         Түннүгү көрбүтүм: дьыбардаах. Ол аата халлаан тымныйбыт. “Өлбүт киһи буор түгэҕэр сытарын курдук, Мин төрөөбүт аан ийэ дойдум Халыҥ хаарынан Саҥата суох сабыллан сытар… Далее…

Дьохсоҕон диэн сир аатын саха литературатын үөрэппит киһи барыта билэр буолуохтаах. Улуу убайдарбытын Өксөкүлээҕи, Алампаны, Ойуунускайы, Суоруну бэлэхтээбит ытык сир. Мин ол нэһилиэк ыччата буолабын. Онон Алампа Куобах Буһарбытыгар отонноон, Өксөкүлээх Амыдайыгар моонньоҕонноон, Ойуунускай Халымнаайытын балыгын амсайан, Суорун Ытык Таҥаһыгар чучунаахтаан улааппытым. Билигин да сайын аайы алаастарыгар сылдьан ааһабыт. Дьохсоҕон орто оскуолатыгар саха тылыгар үөрэппит Далее…

Сэтинньи 11 күнүгэр саха сэбиэскэй литературатын төрүттээбит суруйааччы, судаарыстыбаннай-бэлитиичэскэй, уопсастыбаннай диэйэтэл, тыл үөрэҕэр бастакы дипломнаах учуонай, фольклору чинчийээччи, салайааччы Платон Алексеевич Ойуунускай төрөөбүтэ 129 сылын туолар.          Бу Национальнай библиотека саайта буоларын быһыытынан, “Ойуунускай уонна кинигэ” диэн тиэмэҕэ сыһыаран, “Айар” национальнай издательскай хампаанньа (урукку “Бичик) кылаабынай редактора, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Валерий Луковцев-Дьурустаан бэлэмнээн биэрбит Далее…

Саха АССР 100 сылынан Марк Жирков “Ньургун Боотур” оператын Москва Большой театрыгар көрдөрөөрү бэлэмнэнэ сылдьаллар. Бу “Ньургун Боотур” операны 1957 сыллаахха Москваҕа ыытыллыбыт Саха литературатын уонна искусствотын киэһэлэригэр (күннэрэ буолбатах) Малай театрга туруорбуттара. Онно дойду үрдүкү салалтата барыта сылдьыбыта. Ол туһунан ити номоххо киирбит Киэһэлэри тэрийэр хамыыһыйа бэрэссэдээтэлинэн үлэлээбит, оччолорго Саха АССР Миниистирдэрин сэбиэтин бэрэссэдээтэлин Далее…

“Сэбиэскэй кэмҥэ норуоттар доҕордоһуулара дьиҥнээхтик баара дуо? Эбэтэр көрдөрүнньүк көстүү эрэ этэ дуо?” диэн ыйытыыга араас таһымнаах мөккүөрдэр буолааччылар. Утопия дииллэр даҕаны…   “Сэттэ уонча сыл устата күүстэринэн сомоҕолуу сатаабыттара, биир күнүнэн үрэллибитэ”, — диэн куолулааччылар уонна онно туоһу буолар холобурдары аҕалааччылар да үгүстэр. Ол эрээри оннооҕор ыал иһигэр  “Хаан биир, хармаан атын” диэччилэр буолбаат? Далее…

 Лев Гумилев түөрүйэтинэн, нуучча норуотун пассионарноһа уһулу ойон тахсыбыт кэмэ — XVII үйэ. Кырдьыга да, ити кэмҥэ байыаннай, экэнэмиичэскэй, култуурунай өрө көтөҕүллүү буолан ааспытын история чахчылара кэрэһилииллэр. Оттон Саха Сирэ Нуучча судаарыстыбатыгар холбонор кэмигэр кини норуота сайдыы хайа таһымыгар сылдьарай? Саха ахсаана төһө этэй? Бу ыйытыыга историческай наука дуоктара Андриан Афанасьевич Борисов чинчийэн суруйбут матырыйаалын билиһиннэрэбит. Далее…

Дьон үксэ оскуола кэнниттэн ылбыт идэтинэн сааһын тухары үлэлээн, биэнсийэҕэ тахсар аналлаах. Оттон бүгүн мин сэһэргэһэр киһим Сергей Троев 20 сыл суоппардаан баран, эмискэ ресторатор буолан соһуппут. Саас “Лена” киинэ тыйаатырын эҥээр хааман иһэн, “Алгыстаах ас” диэн сахалыы ааттаах кафе куорат киинигэр аһыллыбытын сэҥээрэммин, киирэн эбиэттээн тахсыбыттааҕым. Идэһэ сиэниллэн бүппүт кэмигэр кинилэргэ сибиэһэй эт баара сөхтөрбүтэ. Өйдөөн Далее…

   Өрөспүүбүлүкэбит 100 сыллаах историятын 70 сыла барыта хомсомуолу кытары ситимнээх. Ыччат бу тэрилтэтэ Саха Сиригэр бүтүн бөһүөлэктэри дьэндэппитэ, тимир суол тиһилигин тардыбыта, тыа хаһаайыстыбата, бырамыысыланнас, тутуу салаалара сайдалларыгар сүрүн оробуочай күүс буолбута.    Саха Сирин хомсомуола тэриллибитэ 100 сылын туолбутунан, былырыын оруобуна сылын баттаһа, “Таатта комсомола” диэн кинигэ  тахсыбыта. Кинигэ матырыйаалын хомуйуутун сүрүннээбит, ахтыылары эрэдээксийэлээбит, макыатыгар, Далее…

Алмааспытынан, көмүспүтүнэн, гааспытынан, ньиэппитинэн, о.д.а. хостонор баайбытынан үбүлэнэн олорор өрөспүүбүлүкэ хас биирдии олохтооҕо бары ааҕыахтаах, билиэхтээх уонна дьиэтээҕи бибилэтиэкэтигэр ылыахтаах бэртээхэй кинигэтэ тахсыбыт. “Богатства недр Якутии. Полезные ископаемые, минерально-сырьевая база” диэн. Саха Сиригэр хостонор уматыктары (гаас, ньиэп, таас чох), металлары (тимир, марганец), күндү металлары (кыһыл көмүс, үрүҥ көмүс, платина), өҥнөөх металлары (хорҕолдьун, вольфрам, сурьма, молибден, сибиниэс, цинк, алтан, никель, кобальт, ртуть, алюминий, Далее…