Cахалыы сэһэргиибит, Автор в Блоги Якутии
Всего записей: 164

4 недели назад

Сылгы тумнастар бырдаҕа…

Орто Халыма улууһугар иккис сылын хараан бырдах түһэн, сүөһүгэ-сылгыга олус ыарахан сайыннар буоллулар. Бу сайын эмиэ бэс ыйын саҕаланыытыттан бырдах кый курдук түһэн, сылгы, сүөһү иэдэйдэ. Ол курдук, бэл диэтэр, бөһүөлэк таһыгар сылдьан, наар бырдахтан тумнастан, биэлэр, кулуннар өллүлэр. Сылгылаах дьон тиэтэл муҥунан түптэҕэ хараххалары оҥорон,  күнүстэри-түүннэри оттон, харабыллаан, сылбалара баранна. Оттон ыраах учаастактарга баар Далее…

2 месяца назад

Бүтэһик пионердар сүлүөттэрэ

“Ааспыты эргитэ санаан кэмсинимэ, кэлэри күүтэн долгуйума, бүгүҥҥүнэн олор, бу түгэнтэн дуоһуй, оччоҕо дьоллоох буолуоҥ”, – диэн сүбэлииллэр  уйулҕа үөрэхтээхтэрэ. Ол эрээри биһиги ити этиини идиэйэ уонна баҕа санаа күүһүнэн уларытан,  үс кэмтэн кэрэхсэбиллээҕин эрэ ылҕаан ылан, биир умнуллубат күҥҥэ кубулуттубут: билиҥҥи бириэмэбит сонун сүүрээнэ – выпустарынан түмсүү – түһүлгэтин түстээн, ааспыт оҕо сааспыт ахтылҕаныгар Далее…

2 месяца назад

Пушкин уонна Саха Сирэ

Нуучча улуу бэйиэтэ А.С. Пушкин төрөөбүтэ 225 сылыгар анаммыт “Пушкин уонна Саха Сирэ” диэн тэрээһини Ойуунускай аатынан Литэрэтиирэ түмэлэ тэрийэн ыытта. Тылбаасчыттар – норуот суруйааччыта Наталья Михалева-Сайа, “Күрүлгэн” сурунаал эрэдээктэрэ Афанасий Гуринов-Арчылан уонна поэт Валентина Комиссарова-Күлүмүрэ кыттыыны ыллылар. Пушкин туһунан кэллиэксийэ, кинигэ быыстапкатын туруорбуттар. Оҕолорго уруһуй күрэҕэ ыытыллыбыт, кыайыылаахтары бэлиэтээтилэр. Тэрээһин сүрдээх иһирэхтик барда. Түмэл үлэһиттэрэ Далее…

2 месяца назад

“ҺӨҔҮҤ: хоһоонунан хоһуйуу” видеопоэзия күрэҕэ түмүктэннэ

         Инсталляция, перформанс, буктрейлер, арт-эбийиэк, анимация, клип, о.д.а. аныгы араас ньыманы туһанан, саха тылын ыччакка көҕүлүүр, тарҕатар соруктаах ҺӨҔҮҤ хамсааһын чэрчитинэн СӨ Национальнай бибилэтиэкэтэ уонна “Саха Сирин култуурата” айар холбоһук Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо саас сылларынан ВИДЕОПОЭЗИЯ күрэҕин тэрийэн ыыттылар.          Видеопоэзия диэн хоһооҥҥо ролик устан киэргэтиини ааттыыллар. Холобура, маннык: Дьэ, ити курдук Далее…

2 месяца назад

”Кэлбэккин, киирбэккин билэ-билэбин…”

 Итинник тыллардаах кутурҕан хоһоону уонтан тахса сыллааҕыта норуодунай поэт Иван Мигалкин суруйбута: саха норуодунай суруйааччыта Егор Неймохов эмискэ олохтон туораабытыгар курутуйан…  Дьөгүөр кэннэ эстафетаны бэйэтин илиитигэр ылан, СӨ суруйааччыларын сойууһун салайан кэллэ. Уонна… эмиэ күн сириттэн күрэннэ… Егор Неймохов 61 сааһыгар олохтон туораабыт буоллаҕына, Иван Мигалкин 70 сааһыгар биир ый тиийбэккэ бараахтаата. Суруйааччы, айар үлэһит, Далее…

2 месяца назад

Барыта баар этэ… 60 ырыаҕа…

Норуодунай поэт Наталья Владимировна Михалева-Сайа 60 сааһынан, кини айбыт хоһоонноругар уопсайа 60 ырыалаах, биирдиитэ 30 нүөмэрдээх 2 кэнсиэр буолла. Мин киэһэ 19.00 чаастааҕар сырыттым. Саала иһэ толору. Ким-ким ыллаабата?! Байбал Сэмэнэп, Ырыа Саарын, Сиэйэ Уола, Сунтаар күөрэгэйэ Людмила Спиридонова, Тамара Попова-Хадаана,  Фатина Иванова-Дунаайа уо.д.а. Аны элбэх саҥа ырыаһыт баар буолбутун сөхтүм. Кэнсиэр аата “Барыта баар Далее…

2 месяца назад

Уҥуох уустара

       Сахабыт сиригэр тымныы айылҕабыт, олорор дьиэлэрбит, аныгы таҥас-сап чарааһа, билиҥҥи ас-үөл, кэлиҥҥи дьаҥ-дьаһах, араас хамсык да дьайыыта буолуо, сүһүөх ыарыыта олус элбээтэ, тэнийдэ.        Биһиги аныгы мэдиссиинэбит маннык түгэҥҥэ төһө бэлэмнээҕий? Бу ыйытыыга мин: «Бэрэпиэссэр килииникэтэ» толору эмтиир кыахтаах”, – диэн харданы биэриэхпин сөп. Элбэх киһини атаҕар чиҥник туруорар килииникэ аһыллыбытыгар биһиги СӨ доруобуйа Далее…

3 месяца назад

Абыраллааҕын, алдьатыылааҕын анаардахха…

Наһаа дьикти кэмҥэ олоробут. Барыта олус түргэн… Сүүрбэттэн тахса сыллааҕыта эрэ Интэриниэт диэн баарын билэн сөҕүү-махтайыы этибит, оттон билигин номнуо оҥоһуу өйү сахалыы саҥарда сылдьабыт… Кэнчээри ыччаппыт, нууччалыы эттэххэ, искусственнай интеллект (кылгатан ИИ диэхпит) бары салааҕа өтөн киирэн баһылаабыт үйэтигэр олоруоҕа. Ол сайдыы сабыдыала букатын ураты укулааттаах, атын айылгылаах саҥа уопсастыбаны үөскэтиэҕэ. Олору, бу илэ Далее…

3 месяца назад

 Дьол көтөрүн көрбүт тэҥэ сананныбыт…

90-с сыллар. Дэриэбинэҕэ кэнсиэр, киинэ кэлбэт буолбут, ол оннугар соһо сылдьар улахан хааһахтарыттан тута ороон атыылыыр дьон охсуллан ааһара элбээбит кэмэ. Олор албынныыллара да үгүһэ. Оннооҕор биирдэ биир киитэрэй “кэмэрсээн” кытайдар өлбүт киһини анараа дойдуга таҥаннаран ыытар түүппүлэлэрин, көстүүмнэрин бөһүөлэк олохтоохторугар барытын батаран барбыттааҕа. “Кылабачыйан тугун чэпчэкитий?!” – диэн, сыанатын да, ыйааһынын хайгыы-хайгыы ылбыт сарсыннарыгар Далее…

3 месяца назад

Өксөкүлээх 5 сылынан Дьохсоҕон оскуолатыгар үлэ араас хайысханан барар

“Кулаковскай курдук улуу киһини төрөппүт омук кэхтэр кэскилэ суох. Саха норуота өссө сайдан, албан аатыран иһиэҕэ. Дьэ, ол туһугар үлэлиэҕиҥ, күндү доҕоттоор!”  (М.Е. Николаев) Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы бэрэсидьиэнэ М.Е. Николаев анал Ыйааҕынан А.Е. Кулаковскай төрөөбүтэ 115 сыллаах үбүлүөйэ киэҥник бэлиэтэммитэ. Ол биир пуунунан Таатта улууһун Дьохсоҕон орто оскуолатыгар кини аатын иҥэрии этэ. Үбүлүөйдээх тэрээһин 1992 Далее…