Улуу Кыайыы 80 үбүлүөйдээх күнүгэр П.А. Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырыгар Анна Ахматова «Реквием» поэматын, Үҥкүү национальнай тыйаатырын оркестрын доҕуһуолунан, Сардаана Амгинская тылбааһынан, режиссёр Карл Сергучев туруоруутунан дьүһүйүү буолла. Урут Зоя Багынанова соҕотоҕун ааҕар эбит буоллаҕына, бу сырыыга 9 артыыска аахта. Сирдээҕи түбүк уонна айар кут Бу «Реквием» дьүһүйүүнү туруоруу мин хараҕым ортотугар барбыта. 2004 Далее…

20 мая 2025 года в рамках межрегионального фестиваля «Читаем все» прошла встреча–беседа с доктором педагогических наук, профессором Арктического государственного института культуры и искусств (АГИКИ), членом Международной и Русской ассоциаций чтения, член–корреспондентом Академии акмеологических наук Валентиной Александровной БОРОДИНОЙ.

Бүгүн ыам ыйын 21 күнүгэр Саха Сирин үрдүнэн ырыа алыптаах дорҕооно дуораһыйар, дьикти дьүрүскэнэ дьиэрэһийэр, иэйиилээх матыыптара кутуллар түһүлгэлэрэ түстэнэллэр. Ырыа күнэ официальнайдык 2022 сылтан бэлиэтэнэр. Ил Дархан ыйааҕа тахсыаҕыттан ыла. Ол иннинэ норуот күүһүнэн ыытыллан кэлбитэ. Маныаха 2013 сыллаахха туһугар туспа рекорд олохтоммутун ахтар оруннаах: 3000 киһи “Өрөгөй” спорт уораҕайыгар мустан ыллаабыта. Бу сомоҕолоһуу Далее…

 “Ay Yola” бөлөх “Хумай” диэн ырыата аан дойдуга аатырда. Үгүс киһи башкирдар “Урал Батыр” диэн эпостаахтарын биллэ, ону ааһан өссө персонажтарын кытары билистэ – куба-кыыс Хумай халлаан көтөрдөрүн баһылыга Самрау диэн аҕалаах уонна Күн ийэлээх эбит. Бу ырыа түүр омуктар култуураларыгар болҕомтону күүһүртэ, ыччат бэйэтин төрдүн-төбөтүн, төрүт үгэһин, тылын-өһүн үөрэтэригэр күөртүүр күүс буолла. Биһиги да Далее…

Сахаларга дьып-дьап диэн тыл баар. Ис хоһоонун тылдьыкка “түргэнник, уурбут-туппут курдук, барытын кичэллик, орун-оннугар” диэн быһаарбыттар. Нууччалыы “быстро, аккуратно, так, чтобы все было на своем месте” диэн тылбаастаабыттар. Дьиҥэр, киһи хамсаныытыгар сыһыаннаах. Ол эрээри мин “Иннокентий Тарбахов. Путь шефа” кинигэтин бу тыл оруобуна быһаарар эбит дии санаатым: билиҥҥи түргэн тэтимнээх кэмҥэ биир тыынынан элэҥнэччи ааҕыллар Далее…

Кыайыы 80 сылын хас нэһилиэк, улуус, куорат ахсын бэрт тэрээһиннээхтик, өрө көтөҕүллүүлээхтик, үрдүк таһымнаахтык бэлиэтээтибит. Кэлин бу өрөгөйдөөх бырааһынньыгы хаартыскалар уонна видеокиинэлэр кэрэһилиэхтэрэ, ыччат дьоҥҥо кэпсиэхтэрэ. Ыам ыйын 9 күнүгэр Дьокуускай куорат Кыайыы болуоссатыгар сылдьыбыт бэтэрээннэри, Өлбөт үйэлээх полк халҕаһалыы хаамыытыгар кыттыбыт дьону Михаил Эверстов-Соргу түһэриилэригэр сэҥээрэ көрүҥ.

Сыанаҕа Малевич “Черный квадрат” хартыыната ыйаммыта – аан дойду сонунун сэһэргиир тэлэбиисэр хара ньуурун курдук: холбонон, билиҥҥи олохпутун көрдөрдө. Эмиэ да араамалаах сиэркилэ курдук: утары олорон, бэйэбитин көрүннүбүт – билиҥҥи уопсастыбабыт хайдаҕын… Дьэ, ол тэлэбиисэр дуу, сиэркилэ дуу, биитэр кистэлэҥнээх хара кыбадараат дуу тугу биһиэхэ кэпсээтэ?    Оҥоһуу өй нано-сөкүүндэнэн быһаара охсорун тэҥэ, барыта түргэтээн хаалбыт Далее…

Үҥкүү диэн үҥүү: хамсаныыларынан сүгүрүйүү – халлаан куйаарыгар, күҥҥэ-ыйга, бачымах курдук сулустарга, тулалыыр эйгэҕэ, аан ийэ дойдуга, аар айылҕаҕа, айбыттарга уонна айыыларга, орто туруу бараан дойду олохтоохторугар… Үҥкүү диэн дьүһүйүү: барытын тыыннааҕымсытан көрдөрүү –  үрүҥ-хара күүстэр киирсиилэрин, от-мас сипсиэрин, түүл дуу, илэ дуу алтыһыытын,  олох бүппэт сүпсүлгэнин, күн-дьыл эргиирин. Үҥкүү диэн уобарастар: ураты суолталаах бэлиэлэр Далее…

Быйылгы 2025 сыл Хатас нэһилиэгэр олорор дьоҥҥо-сэргэҕэ өйгө-санааҕа хаалар элбэх бэлиэ күннэрдээх: Хатас нэһилиэгин 380 сыла; Улуу Кыайыы 80 сыла; Учуутал Самсоновтар ааттарынан Хатас орто оскуолатын 110 сыла; Хатас бибилэтиэкэтин өр сылларга салайбыт ССРС култууратын туйгуна, РФ уонна СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа И.Д. Панаев 100 сыла. Өрөспүүбүлүкэ күнүгэр нэһилиэкпитигэр сарсыардаттан Далее…

Биһиги Кэбээйи Е.Е. Эверстов аатынан оскуолатыгар II “а” кылааска үөрэнэбит. Учууталбыт Саргылана Семеновнаны кытта өссө тохсунньуга саас эрдэ ситэр бархатцы сибэккини олордубуппут. Үс ыйы быһа бүөбэйдээн, уу кутан улаатыннаран, кулун тутар 8 күнүгэр ийэлэрбитигэр, эбэлэрбитигэр бэлэхтээн үөрдүбүппүт. Муус устар 27 күнүгэр – Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнүнэн – сылын ахсын бөһүөлэкпит тэрилтэлэрин кэрийэн эҕэрдэлиибит, бэйэбит олордубут бархатцы Далее…