Сахабыт сиригэр тымныы айылҕабыт, олорор дьиэлэрбит, аныгы таҥас-сап чарааһа, билиҥҥи ас-үөл, кэлиҥҥи дьаҥ-дьаһах, араас хамсык да дьайыыта буолуо, сүһүөх ыарыыта олус элбээтэ, тэнийдэ.        Биһиги аныгы мэдиссиинэбит маннык түгэҥҥэ төһө бэлэмнээҕий? Бу ыйытыыга мин: «Бэрэпиэссэр килииникэтэ» толору эмтиир кыахтаах”, – диэн харданы биэриэхпин сөп. Элбэх киһини атаҕар чиҥник туруорар килииникэ аһыллыбытыгар биһиги СӨ доруобуйа Далее…

Наһаа дьикти кэмҥэ олоробут. Барыта олус түргэн… Сүүрбэттэн тахса сыллааҕыта эрэ Интэриниэт диэн баарын билэн сөҕүү-махтайыы этибит, оттон билигин номнуо оҥоһуу өйү сахалыы саҥарда сылдьабыт… Кэнчээри ыччаппыт, нууччалыы эттэххэ, искусственнай интеллект (кылгатан ИИ диэхпит) бары салааҕа өтөн киирэн баһылаабыт үйэтигэр олоруоҕа. Ол сайдыы сабыдыала букатын ураты укулааттаах, атын айылгылаах саҥа уопсастыбаны үөскэтиэҕэ. Олору, бу илэ Далее…

90-с сыллар. Дэриэбинэҕэ кэнсиэр, киинэ кэлбэт буолбут, ол оннугар соһо сылдьар улахан хааһахтарыттан тута ороон атыылыыр дьон охсуллан ааһара элбээбит кэмэ. Олор албынныыллара да үгүһэ. Оннооҕор биирдэ биир киитэрэй “кэмэрсээн” кытайдар өлбүт киһини анараа дойдуга таҥаннаран ыытар түүппүлэлэрин, көстүүмнэрин бөһүөлэк олохтоохторугар барытын батаран барбыттааҕа. “Кылабачыйан тугун чэпчэкитий?!” – диэн, сыанатын да, ыйааһынын хайгыы-хайгыы ылбыт сарсыннарыгар Далее…

“Кулаковскай курдук улуу киһини төрөппүт омук кэхтэр кэскилэ суох. Саха норуота өссө сайдан, албан аатыран иһиэҕэ. Дьэ, ол туһугар үлэлиэҕиҥ, күндү доҕоттоор!”  (М.Е. Николаев) Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы бэрэсидьиэнэ М.Е. Николаев анал Ыйааҕынан А.Е. Кулаковскай төрөөбүтэ 115 сыллаах үбүлүөйэ киэҥник бэлиэтэммитэ. Ол биир пуунунан Таатта улууһун Дьохсоҕон орто оскуолатыгар кини аатын иҥэрии этэ. Үбүлүөйдээх тэрээһин 1992 Далее…

         90-с сылларга сэбиэскэй кэми кытта ситимнээҕи барытын уларытар уонна утарар долгуҥҥа, арай, Таатта улууһун Уолба нэһилиэгин олохтоохторо оҕустарбатахтар быһыылаах. Халбаҥнаабакка бэриниилээхтик уонна чиэстээхтик Ленин аатын оскуолаларыгар уларыппакка хаалларбыттар. Билигин да уолбалар Лениннэрин өрө туталлар. Быйыл өссө Ленин аата иҥэриллибитэ 100 сылын бэркэ бэлиэтээн тураллар. Билэрбит курдук,  улуу сирдьиппит Владимир Ильич Ульянов-Ленин 1924 сыл тохсунньу Далее…

Мин кэргэним, норуодунай суруйааччы Егор Неймохов биир кууруска үөрэммит үөлээннээҕэ, чугас доҕоро Гаврил Гаврильевич Филиппов 80 сааһын бэлиэтээтэ. Киһи кинини көрөн, 80 сааһы биэрбэт эдэрчи көрүҥнээх. Иһэ үлүннэҕинэ, 60-ча сааһы эрэ биэриэххэ сөп: баттаҕа маҥана да суох, уҥуоҕа да көнө, бэйэтигэр сөп эттээх-сииннээх. Мин кинини, хайдах эрэ, нуучча улуу бэйиэтэ, суруйааччыта Борис Пастернакка майгыннатабын. Дьүһүнэ Далее…

Саҕаламмыт салҕанан, тэриллибит тэнийэн иһэрэ хайҕаллаах. Бастаан биир сылга оскуоланы бүтэрбиттэр түмсүбүт эбит буоллахпытына, аны билигин биир кэмҥэ үөрэммит көлүөнэ ыччат көрсөн, выпустарынан күрэхтэһэр, аһымал аахсыйалары кыттыһан ыытар буоллубут. Ол курдук, быйыл олунньуга Хаҥалас Булгунньахтааҕар 4 выпуск волейболга күрэхтэспиппит. Онно 99-стар бастаабыттара, иккис 96-лар буолбуттара, 97-лэр үһүстээбиттэрэ. Ол кэнниттэн Мэҥэ Хаҥалас Төҥүлүтүгэр мини-футболга 98-тар кубогы Далее…

Фрументий Сафронов «Уонна хаһан» кэнсиэригэр олох эрдэттэн билиэт ылбыппыт. Ол кэннэ олохпутугар уларыйыы бөҕө буолла. Ол да буоллар, бэҕэһээ күүтүүлээх кэнсиэрбитигэр сырыттыбыт. Киһи тобус-толору. Үксэ саастаах дьон. Кэнсиэр оҕо ырыатыттан саҕаланна. Кини ырыатын биир уол гитаранан доҕуһуоллаата. Онтон Фрументий Петрович тахсан, күн күөнүгэр бэйэтин визитнэй карточката буолбут, Христофор Максимов суруйбут «Күнү таптыыбын» диэн ырыаны ыллаата. Далее…

Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо саас сылларынан СӨ Национальнай бибилэтиэкэтэ уонна “Саха Сирин култуурата” айар холбоһук саха тылын ыччакка көҕүлүүр “ҺӨҔҮҤ” диэн кыттыгас бырайыактарын чэрчитинэн  «ҺӨҔҮҤ: ХОҺООНУНАН ХОҺУЙУУ» видеопоэзия күрэҕин биллэрэллэр. Былырыын 2023 сыллаахха “ҺӨҔҮҤ: сахалыы айымньы” диэн буктрейлер күрэҕин ыытаммыт, өрөспүүбүлүкэ араас муннугуттан көхтөөхтүк кыттыбыттара. Ол туһунан бу сигэнэн киирэн ааҕыҥ https://blogi.nlrs.ru/93902/112264. Буктрейлер Далее…

Тааттаҕа сэттис сылын “Оҕо сатабыла” (“Умения детей”) диэн чемпионат буолан ааста. Быйыл оруобуна Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо саас, оттон Тааттаҕа Итэҕэл, эрэл, таптал сыллара.  Бу чемпионат уратыта диэн, манна оҕолор айар-тутар сатабылларын эбээлэрин-эһээлэрин, ийэлэрин-аҕаларын, эдьиийдэрин-убайдарын, доҕотторун  кытта кыттыһан бииргэ көрдөрөллөр. Бу да сырыыга эмиэ үчүгэйдик бэлэмнэн кэлбит, 24 киһилээх хамаанданы 6 массыынан тиэйэн Далее…