Саха кыра оҕото иитиллэр дьиэтэ - Блоги Якутии

2 месяца назад 86

Саха кыра оҕото иитиллэр дьиэтэ

Саха оҕотун дьиэтэ нууччалыыта (Дет. дом.) диэҥҥэ былдьатан баран икки саары ардыгар хаалан хаалла. Дьиэ аныаха дылы көстө илик.
 Саад биир кэм көһө сылдьар буолан, оҕолор оҥорбут, үлэлээбит үлэлэрэ алдьанан тииһэнэн хаалар. 
 Үөрэх суута кырааһынай кириэс аннараа өттүгэр баар, уруккута нуучча оҕотун дьиэтэ (Примитив.) диэн дьиэни биэрбиттэрэ. Ол дьиэ саха оҕотугар табыллыа суох. Бииринэн, ол дьиэ чугаһыгар саха олорбот, иккиһинэн буоллаҕына, хойдон олорор баһаар чугаһыгар. Онон буоллаҕына, ичигэс таҥаһа-саба суох үлэһит-хамначчыт дьон ол куорат таһыгар баралларын ыарырҕатыахтара.
 Уонна кыра 4-5-х оҕолор ыраах баралларыгар мунан да барыахтарын, ыт да тутан кэбиһиэн сөп.
 Итинэн буоллаҕына, саха оҕотун дьиэтэ куорат иһигэр баар буолуон сөп этэ.
 Уонна саха оҕотун нуучча оҕотун кытта холбуур эмиэ сөбө суох: саха оҕолоро килбиктик иитиллибит, кыра буоланнар, бэйэ-бэйэлэриттэн омугурҕаһаллар, – онон баттаһыахтара даҕаны.
 Ити кэннэ, саха оҕотун дьиэтигэр нуучча учуутал сөбө суох. Ол эмиэ саха оҕото нууччаттан толлоро, кыбыстара бэрдиттэн. Нуучча дьахтара, кыыһа да буолтун иһин, төһө сахалыы билбитин-хайаабытын иһин, саха олоҕун быһыытын-майгытын төһөҕө даҕаны саха дьахтарын, кыыһын курдук билиэ суоҕа.
 
Дьэбдьэкэйэ Саабын.

Эрэдээксийэттэн: суруйбут табаарыс, нуучча учуутал сөбө суох диэн, арааһа алҕаһыыр дуу.
 Биһиги эмиэ саха оҕолоро буолан сылдьаммыт сорохпут нуучча учууталыгар үөрэммитэ да оҕордук кыбыстан өлбүппүтүн билбэппит.
 Оттон саха да, киһититтэн буолуо.

Саха кыра оҕото иитиллэр дьиэтэ // Кыым, 1925. – № 10. – С. 1.

Добавить комментарий