2 дня назад 293
Казахстантан кыайыы көтөллөөх
Бэйэлэригэр бүгэн, күнү быһа төлөпүөнү эрэ көрөн баран олоруохтарын сөп көлүөнэҕэ эмоциональнай интеллеги сайыннарыы боппуруоһа олус сытыытык турар. Төрөппүттэр бу кыһалҕаны туоратар туһуттан араас умсугутуулаах дьарыктары, интэриэһинэй күрэхтэри, бииргэ алтыһар эйгэни тэрийэргэ соруналлар.
Кырдьыга да, билиҥҥи быыһык кэмҥэ, ол эбэтэр оҥоһуу өй, интэриниэт ситимэ, сыыппара эйгэтэ, араас гаджет, доруобуйаны айгыратар фастфуд аан дойдуну баһылаабыт бириэмэтигэр, ийэ уонна аҕа, эппиэтинэстэрин күүһүрдэн, болҕомтолорун барытын оҕолоругар анаан, бу улахан уларыйыылар дьалхааннарыгар оҕустарбакка, чөл туругу харыстыырга кыһаллаллар.
Аныгылыы эттэххэ, оннук “осознанное родительство” диэн өйдөбүлү толору ылынан, оҕо иитиитигэр учууталы уонна оскуоланы кытта биир ситимҥэ үлэлиир төрөппүттэр элбээн эрэллэрэ үөрдэр. Онуоха холобур быһыытынан Дьокуускай куорат А.Г. уонна Н.К. Чиряевтар ааттарынан Национальнай гимназиятын III “а” кылааһа буолуон сөп.
Бу иллээх кылаас салайааччыта Наталья Михайловна Максимова, аҥаардас үөрэх программатын эрэ үөрэнээччигэ тиэрдиинэн муҥурдаммакка, сүрүнэ, киһи быһыытынан толору ситэн-хотон, айар-тутар баҕалаах, сайдам-сайаҕас майгылаах, төрөөбүт дойдуга туһалаах үтүө дьон буола үүнэн тахсалларыгар сатабылын, сыратын уурар. Ол туһуттан төрөппүттэри бэйэтин тула түмэн, биир санаанан үлэлиир үтүө үгэһи олохтообута.
Кини иллэрээ сыл ылбыт кырачаан “пиэрбэйдэрэ” номнуо улаатаннар, билигин саамай барыны бары кэрэхсиир саастарыгар сылдьалларын учуоттаан, Наталья Михайловна төрөппүттэри кытта ыраах айаҥҥа бииргэ барарга, оҕолору куонкуруска кытыннарарга, тэҥҥэ саҥаны уонна сонун сири арыйарга, ол үөрүүтүн бииргэ үллэстэргэ этии киллэрбитэ. Биллэн турар, сомоҕолуур күүстээх уонна биир интэриэскэ түмэр бэртээхэй идиэйэни бары өйөөбүттэрэ уонна, дьэ, күн аайы үлэ кэнниттэн бэлэмнэнэн саҕалаабыттара. Ол түбүктээх кэмнэр, бука, хаһан да умнуллуохтара суоҕа, аастаҕын ахсын өссө ахтылҕаннаах буолан иһиэхтэрэ.
Алмаастаах өрөспүүбүлүкэни билиһиннэрэр, итиэннэ бүтүн Арассыыйаттан кыттар дьон сиэринэн, сахалыы саҥа көстүүмү уран тарбахтаах иистэнньэҥ Евдокия Васильевна Ксенофонтоваҕа тиктэрэн, аны ол сиэдэрэй таҥастарыгар эппиэттиир гына үчүгэйдик ыллыырга Дьол Сандаара Боотур уус кыыһыгар уһуйуллан, оттон үҥкүүлүүргэ Лилия Петровна Дмитриевнаҕа дьарыктанан, быһата, атын дойду бастыҥнарын кытта куоталаһарга хоп курдук оҥостон, Казахстаҥҥа ыытыллар “Almaty Music Festival” норуоттар икки ардыларынааҕы фестивальга 22 оҕо уонна 12 төрөппүт буолан күрэхтэһэ барбыттара.
Атын судаарыстыбаҕа айан уһун буолара чуолкай. Кулун тутар 5 күнүгэр туруммуттара. Бастаан Новосибирскайга тиийэн, ол күн зоопаркаҕа сылдьан, хаһан да харахтаабатах кыылларын көрөн, өссө таарыйан-имэрийэн, аһатан, оҕолор олус астыммыттар. Онтон Күн түмэлигэр сылдьыбыттар. Сахалар былаахпыт кытта күннээх, онон аламай маҥан күҥҥэ сүгүрүйэр омук буоларбыт быһыытынан, ол мусуойга биир муннугу ылан турарбытын көрөн, улаханныын-кыралыын бары үөрбүттэр.
Онтон, дьэ, Астанаҕа көппүттэр. “Анаан оҥоһуллубут аныгы куораты Байтерек башня сүүсчэкэ миэтэрэ үрдүгүттэн анааран, оҕолор харахтара арылынна, аан дойду аана аһаҕаһын өйдөөтүлэр”, – дииллэр төрөппүттэр. Казахтар бастакы бэрэсидьиэннэрэ Нурсултан Назарбаев илиитин суола оҥоһук баарыгар, илиилэрин ууран, баҕа санааларын эппиттэр.
Ол баҕа санааларын кытта аны Алма-Ата диэн ааттыыр, билиҥҥинэн Алматы куоракка сөмөлүөтүнэн начаас баар буола түспүттэр. Дьэ, дуоһуйар сынньалаҥ манна буолбут: аквапаркаҕа сөтүөлээбиттэр, хайаҕа хайыһардаабыттар, фуникулерунан хатааһылаабыттар, океанариумҥа сылдьыбыттар.
Оонньообут-көрүлээбит, чэбдигирбит, элбэх саҥаны билбит дьон үөрэ-көтө күрэхтэспиттэр. Куонкуруска Турцияттан, Монголияттан, Казахстантан кыттааччы бөҕөтө кэлбит үһү. Арассыыйаттан бэрэстэбиитэллэр – сахалар уонна хакастар эбит.
“Бары да чаҕылхайдара, ол эрээри дьүүллүүр сүбэ биһигини талбыта, көрөөччүлэр да биһиэхэ ордук таһыммыттара”, — дииллэр Гран-при аатын ылбыт III “а”-лар.
Биирдиилээн толорууга Витя Яроев уонна София Борисова I степеннээх лауреат буолбуттар.
Кыайыы көтөллөөх, өйгө-санааҕа хатыламмат түүл курдук дириҥник сөҥөн-иҥэн хаалар умнуллубат түгэннэрдээх айаннарыттан сүргэлэрэ көтөҕүллэн кэлбит оҕолор уонна төрөппүттэр кылаас салайааччыта Н.М. Максимоваҕа, ансаамбылы бэлэмнээбит бары дьоҥҥо, оскуола салалтатыгар, дириэктэр В.С. Пермяковаҕа, итиэннэ ыраахтан-чугастан өйөөбүт бары төрөппүттэргэ махталларын биллэрэллэр.
Бастаабыттарын иһин аны Дубайга күрэхтэһэ барар туоһу суругунан наҕараадаламмыттар.
Онон оҕолор өссө улахан түһүлгэҕэ кыттар ыра санаалаах Дьокуускайга Красноярскайынан эргийэн кэллилэр. Бу курдук инникилэрэ өрүү киэҥ сырдык буоллун, Казахстаҥҥа кыайыылара үрдүккэ кынаттаатын!
